Η άσκηση και γενικότερα ο υγιεινός τρόπος ζωής δείχνουν να κερδίζουν καθημερινά όλο και περισσότερους ανθρώπους, ανεξαρτήτως ηλικίας και σωματικής διάπλασης. Οι λόγοι είναι αρκετοί, με κυρίαρχους τη βελτίωση της εμφάνισης και της φυσικής κατάστασης του ατόμου, την ανακούφιση από το άγχος και το στρες και την απώλεια βάρους. Και όταν κάνουμε λόγο για άσκηση, εννοούμε τόσο τη γυμναστική όσο και τα διάφορα αθλήματα –ατομικά ή ομαδικά- στα οποία μπορεί να επιδοθεί κάποιος. Σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια, αποτελούν για πολλούς τα Συμπληρώματα Διατροφής (ειδικά αθλητικά και πολυβιταμίνες).

Τι είναι όμως αυτά τα συμπληρώματα, ποια είναι τα κατάλληλα και πόσο αποτελεσματικά είναι εν τέλει; Την απάντηση στα ερωτήματα αυτά μας βοηθούν να δώσουμε η κυρία Ειρήνη Τζανετάκου, βιολόγος, κλινική διαιτολόγος και η συνεργάτιδά της, κλινική διαιτολόγος- διατροφολόγος, κυρία Ηλιάνα Μιχάλη.

Σύμφωνα με τις ειδικούς, με τον όρο συμπλήρωμα διατροφής εννοούμε «κάθε προϊόν που λαμβάνεται από το στόμα και μπορεί να έχει διάφορες μορφές όπως χάπι, κάψουλα, ταμπλέτα, σκόνη ή και πόσιμο υγρό και ουσιαστικά χρησιμοποιείται για να συμπληρώσει τη διατροφή. Αποτελεί, συνεπώς, συμπυκνωμένη πηγή θρεπτικών συστατικών ή άλλων ουσιών. Επιπλέον, ένα συμπλήρωμα διατροφής περιέχει τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω συστατικά: βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, αμινοξέα, βότανα, μεταβολίτες, δομικά συστατικά του σώματος ή συνδυασμό των παραπάνω».

Μία εύλογη απορία στην οποία μας διαφωτίζουν οι κυρίες Τζανετάκου και Μιχάλη είναι το αν τα συμπληρώματα διατροφής χωρίζονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες. «Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο ΕΟΦ, τα συμπληρώματα διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με την προβλεπόμενη χρήση τους. Η πρώτη κατηγορία είναι τα συμπληρώματα διατροφής, δηλαδή τα διατροφικά εκείνα προϊόντα τα οποία έχουν ως σκοπό τη συμπλήρωση της συνήθους δίαιτας. Αυτό σημαίνει, πρακτικά, ότι τα προϊόντα αυτά έρχονται να καλύψουν τα κενά που μπορεί να παρουσιάζει η διατροφή του ατόμου σε κάποια απαραίτητα συστατικά.

Ένα τέτοιο συμπλήρωμα είναι η VM-2000 της Solgar, ειδικά σχεδιασμένη για να καλύπτει τις αυξημένες ενεργειακές απαιτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου. Χαρίζει σε αυτόν που τη λαμβάνει την απαραίτητη ενέργεια για να διεκπεραιώσει όλες τις καθημερινές του δραστηριότητες και βοηθά τον οργανισμό να αντεπεξέλθει στη μόλυνση του περιβάλλοντος, στο στρες, στην πνευματική και σωματική κόπωση. Περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αμινοξέα, αντιοξειδωτικά, πεπτικά ένζυμα, υπέρ τροφές, βότανα, υδατοδιαλυτές ίνες και βιοφλαβονοειδή.

Η δεύτερη κατηγορία είναι τα Τρόφιμα Ειδικής Διατροφής. Πρόκειται για τρόφιμα τα οποία, λόγω της σύνθεσής τους, προορίζονται για ειδική διατροφή συγκεκριμένων ομάδων πληθυσμού, π.χ. ανθρώπων με δυσανεξία σε κάποια ουσία, όπως η γλουτένη ή η λακτόζη, ή ανθρώπων που πάσχουν από μεταβολικά νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης».

Ας επιστρέψουμε όμως στα συμπληρώματα διατροφής που προορίζονται για τον αθλητισμό. Μπορούν τα αθλητικά συμπληρώματα διατροφής να βελτιώσουν τις επιδόσεις; Σύμφωνα με τις ειδικούς, «σκοπός των αθλητικών συμπληρωμάτων διατροφής είναι να μειώσουν το σωματικό λίπος και να αυξήσουν τη μυϊκή μάζα βελτιώνοντας παράλληλα την αντοχή, καθώς επίσης και να προάγουν τη διαδικασία ανάνηψης των μυών μετά την προπόνηση. Επιπλέον, αποσκοπούν στο να ελαττώσουν το οργανικό στρες της έντονης
προπόνησης, να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα εμφάνισης ασθενειών ή να προσδώσουν κάποια άλλα οφέλη που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την αθλητική απόδοση, που είναι και το ζητούμενο».

Σε αυτήν την κατηγορία ανήκει το Tonalin® CLA της Solgar. Πρόκειται για μία μοναδική και ασυναγώνιστη φόρμουλα, που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του αποθηκευμένου υποδόριου λίπους και στον έλεγχο του βάρους, ενώ παράλληλα δρα θετικά στη διατήρηση του μυϊκού ιστού. Φτιαγμένο από καρθαμέλαιο, το φυσικό αυτό σκεύασμα, σε συνδυασμό με συστηματική άσκηση και υγιεινή διατροφή, βοηθά άτομα που επιθυμούν να χάσουν σωματικό λίπος και ταυτόχρονα να διατηρήσουν τον μυϊκό ιστό του σώματός τους, άτομα που
επιθυμούν απώλεια και έλεγχο του βάρους τους, αθλητές και ασχολούμενους με φυσική κατάσταση και μυϊκή ανάπτυξη.

Πόσο αποτελεσματικά είναι τα αθλητικά συμπληρώματα διατροφής;
Αυτό που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε είναι πως δεν πρέπει να τα περιμένουμε όλα από ένα σκεύασμα. Το Α και το Ω για να έχουμε αντοχή, ενέργεια και επιδόσεις, είναι μια καλή και ισορροπημένη διατροφή. Για τα άτομα που, για οποιονδήποτε λόγο, δεν καταφέρνουν να ακολουθήσουν αυτήν την ισορροπημένη διατροφή ή για τα άτομα που ασχολούνται με αθλήματα που απαιτούν ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα σωματικού λίπους, (όπως π.χ. η γυμναστική), η χρήση συμπληρωμάτων βιταμινών και μετάλλων, πρωτεΐνης και αμινοξέων ή
ακόμη και κάποιων βοτάνων, έρχεται να βοηθήσει και να κάνει αυτά που οι διατροφικές συνήθειες του ατόμου δεν μπορούν, αφού διορθώνουν την υποκείμενη διατροφική ανεπάρκεια.

«Τα άτομα που βρίσκονται σε καλή κατάσταση θρέψης επομένως, δεν μπορούν να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους λαμβάνοντας απλώς ένα συμπλήρωμα διατροφής. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις στον γενικό αυτόν κανόνα. Οι εξαιρέσεις αυτές περιλαμβάνουν σκευάσματα όπως η κρεατίνη, τα διττανθρακικά άλατα και τα αντιοξειδωτικά θρεπτικά συστατικά».
 

Καταλληλότητα και συστατικά-κλειδιά
Το καθοριστικό ερώτημα σίγουρα είναι σαφές: ποια είναι, τελικά, τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής. «Τα κατάλληλα συμπληρώματα αθλητικής διατροφής διαχωρίζονται σε πέντε κατηγορίες: Πρώτα έχουμε τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα αντιοξειδωτικά, συστατικά που είναι απαραίτητα σε κάθε οργανισμό. Έπειτα, υπάρχουν τα βότανα και τα φυτοχημικά συστατικά, όπως για παράδειγμα το ginseng. Εν συνεχεία, πολύ σημαντικές είναι οι πρωτεΐνες και τα αμινοξέα, όπως η γλουταμίνη. Επιπλέον, υπάρχουν οι μεταβολίτες, και τέλος τα θρεπτοφαρμακευτικά συστατικά, όπως το CLA», τονίζουν οι ειδικοί.
Τα συμπληρώματα πρωτεϊνών και αμινοξέων καλύπτουν τις υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις σε περιόδους έντονης προπόνησης, ταχείας φάσης ανάπτυξης σε νεαρούς αθλητές ή κατά τη διάρκεια αύξησης της μυϊκής μάζας», τονίζουν οι κυρίες Τζανετάκου και Μιχάλη. Η πρωτεΐνη αποτελεί βασικό στοιχείο για την αναδόμηση των ιστών του οργανισμού. Τροφοδοτεί τους μύες του σώματος και συντελεί στον έλεγχο του βάρους και στη σταθεροποίηση της διάθεσης. Η Whey To Go® Protein Powder της Solgar είναι μια υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη από ορό γάλακτος με επιπρόσθετη L-γλουταμίνη (ελεύθερης μορφής) και αμινοξέα BCAAs, για μέγιστη απόδοση, αποκατάσταση, επιδιόρθωση και ανάπτυξη του μυϊκού ιστού μετά την άσκηση. Παράλληλα περιέχει διατροφικά στοιχεία τα οποία είναι σημαντικά για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Θεωρείται ιδανική για επαγγελματίες και ερασιτέχνες αθλητές, τραυματίες, μετεγχειρητικούς ασθενείς, ηλικιωμένους, για τον έλεγχο του βάρους καθώς επίσης και για νέους ανθρώπους που δεν καλύπτουν τις πρωτεϊνικές απαιτήσεις τους μέσω της διατροφής.

Ανεπιθύμητα αποτελέσματα και διακοπή χρήσης των συμπληρωμάτων
Άλλη μια παράμετρος που εξετάζουμε συχνά, είναι τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα, αλλά και το τι θα συμβεί όταν διακόψουμε τη λήψη των αθλητικών συμπληρωμάτων. Ας είμαστε λοιπόν προσεκτικοί, ενήμεροι και υπομονετικοί. Γιατί ναι μεν τα αθλητικά συμπληρώματα βοηθούν ως έναν βαθμό, όμως η αποφυγή των υπερβολών και η ορθή και λελογισμένη χρήση τους είναι στοιχεία σημαντικά για την ασφαλή και την αποτελεσματική έκβαση. Όταν, μάλιστα, η χρήση τους συνδυαστεί με σωστή διατροφή και άσκηση, τότε το αποτέλεσμα θα είναι σίγουρα πολύ καλύτερο.

Προσοχή στην επιλογή!
Κάθε αθλητής ή κάθε ασκούμενος θέλει άμεσα και εμφανή αποτελέσματα στο σώμα του. Τι πρέπει όμως να προσέξει κανείς κατά την αγορά των σκευασμάτων που υπόσχονται κάτι τέτοιο; Υπάρχουν απαγορευμένες ή βλαβερές ουσίες μέσα στα αθλητικά συμπληρώματα;

Οι ειδικοί απαντούν: «Τα συγκεκριμένα σκευάσματα δεν πρέπει να τα συγχέουμε σε καμία περίπτωση με τα αναβολικά στεροειδή, τα οποία έχουν παρενέργειες και μπορεί να προκαλέσουν πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας. Αυτό που είναι ιδιαίτερα σημαντικό, είναι αυτός που προτίθεται να τα αγοράσει και να τα χρησιμοποιήσει, να είναι προσεκτικός και σίγουρος ότι το σκεύασμα που έχει στα χέρια του είναι γνωστοποιημένο στον ΕΟΦ, με αναγραφόμενο τον αριθμό γνωστοποίησης και επίσης ότι αναγράφεται η αναλυτική σύσταση
του προϊόντος στη συσκευασία. Έτσι, διασφαλίζεται ότι το προϊόν είναι νόμιμο και πιστοποιημένο».

Σαφές είναι επίσης, ότι όσο πιο επίσημες και ανοιχτές είναι οι διαδικασίες πώλησης και διάθεσης στην αγορά (π.χ. μέσω φαρμακείων), τόσο ασφαλέστερο είναι το προϊόν.

Πηγή: www.healthyme.gr